Skip to content
 

Overal ter wereld

RSI-klachten komen overal ter wereld voor. Overbelasting, verkeerde houding, krachtuitoefening, trillingen en gebrek aan pauzes of regelmogelijkheden in het werk zijn immers niet aan Nederland voorbehouden.

Meestal heeft ruim een kwart van de beroepsbevolking RSI-klachten

Uit onderzoek blijkt dat de hoeveelheid mensen met RSI-klachten vergelijkbaar is met de Nederlandse situatie, waar ruim een kwart van de beroepsbevolking klachten heeft. Zelfs in landen als Sudan, waar je niet direct aan RSI zou denken, komt het even vaak voor onder kantoorwerkers als in Nederland.

Andere landen, andere namen

Wel worden in andere landen vaak andere namen gebruikt. CANS/KANS is een term die alleen in Nederland gebruikt wordt, RSI wordt ook in Engeland, Amerika en Australië gebruikt. Onder wetenschappers spreekt men internationaal liever van “Work Related Upper Limb Disorders”.

Internationale verenigingen

Een RSI-Vereniging kom je internationaal niet veel tegen. Alleen Australië kent een bloeiende en actieve RSI-Association waar we informatie en kennis mee uitwisselen. Ook in Engeland is er een kleine beweging actief. In andere landen wordt een groter beroep gedaan op bijvoorbeeld vakbonden of op de eigen kring van familie en vrienden voor hulp en ondersteuning.

We hebben dan ook als Nederlandse RSI-Vereniging enige tientallen Duitse en Belgische leden, die niet in eigen land terecht kunnen. Op deze pagina vind je meer informatie over RSI in andere landen, en krijg je toegang tot de nieuwsbrieven van de Australische RSI-Vereniging.

Internationale facebookgroepen

Mauricio in Argentinië heeft begin 2016 een internationale facebookgroep opgezet. Mensen over de hele wereld kunnen daarin ervaringen met elkaar delen en elkaar steunen.

Tot nu toe is er voor 17 verschillende landen een besloten facebookgroep. Alleen leden hebben toegang tot de informatie en als je mee wilt doen moet je je eerst aanmelden. Als je bent toegevoegd aan de groep kun je de informatie bekijken.

Internationale patiëntenverenigingen

RSI komt niet alleen in Nederland voor, maar speelt wereldwijd. Er zijn behalve in Nederland alleen in Engeland en in Australië patiëntenverenigingen voor RSI. In andere landen vallen mensen eerder terug op bijvoorbeeld vrienden en familie. Er is wel een internationale Facebook-supportgroep voor onderlinge contacten.

Ook in landen waar weinig tot niets over RSI bekend is komt het evenveel voor als bij ons, zoals bijvoorbeeld blijkt uit onderzoek in Soedan. Voor het RSI-Magazine onderzoeken we de situatie rond RSI in onze buurlanden, tot nu toe in België, Duitsland en Frankrijk.

Vlag Argentinië

Argentinië

In Argentinië hebben we kennis gemaakt met Mauricio. In Argentinië is weinig bekend over RSI en daar wilde Mauricio iets aan doen. Lees het artikel Mauricio: our man in Argentina in ons RSI-Magazine 2016-4.

Our man in Argentinië

Opeens was er een mail uit Argentinië. Van ene Mauricio (27 jaar) uit de stad Rosario.

Hij vroeg onze medewerking aan de opzet van een internationale RSI Facebookgroep. Hier kunnen ervaringen worden gedeeld en onderling steun worden gegeven.

Hij gaf onze vereniging ook de tip om gratis advertentieruimte op internet aan te vragen bij Google, de zogenaamde Google Grants, bedoeld voor niet-commercieel gebruik. Van deze tip hebben wij dankbaar gebruik gemaakt. Als je nu via Google RSI intypt dan vind je onze website vrijwel bovenaan.

Zijn ideaal is de RSI-awareness wereldwijd te verhogen, vooral in die landen waar geen patiëntenvereniging is.

Na enige mailwisseling maar eens besloten om persoonlijk nader kennis te maken. Want wie is Mauricio en wat beweegt hem?

Ik maak een Skype-afspraak met inachtneming van het tijdsverschil van 5 uur. En dan vertelt hij: ”Ik werk als zelfstandig computerprogammeur. Ik heb al 3 á 4 jaar last van RSI klachten en werk daardoor op het moment niet zo veel. Om van mijn klachten af te komen heb ik van alles geprobeerd. Waar ik het meeste baat bij had was fysiotherapie (veel stretchen) en triggerpointtherapie. “

Hoe kwam je op het idee een internationale Facebook op te starten?

“In Argentinië is weinig bekend over RSI. Ik ken niemand die RSI heeft. En er is ook geen RSI- patiëntenvereniging. Daardoor ben ik het internet op gegaan, op zoek naar informatie en steun. Zo is het idee van een internationale groep ontstaan. Ik heb al eerder een internationale Facebookgroep opgezet voor mensen die last hebben van tinnitus. Een dergelijke groep wil ik nu ook opzetten voor mensen met RSI.”

Begin 2016 is de internationale groep gestart. Er zijn nu al circa 18 landen bij betrokken. Via de link op de wereldkaart kies je met welk land je specifiek contact wilt of met de internationale groep.

Vlag Australië

Australië

Australië heeft de RSI and Overuse Injury Association of the ACT, kortweg RSI OOS (Repetitive Strain Injuries or Occupational Overuse Syndrome). Dit is een zeer actieve non-profitorganisatie die mensen met RSI-klachten ondersteunt.

De RSI OOS verstuurt ieder seizoen een nieuwsbrief, met veel informatie over behandelingen, onderzoeken en andere wetenswaardigheden. Wij kiezen geregeld onderwerpen uit hun nieuwsbrief om te vermelden in onze eigen nieuwsbrief of op de website.

In ons RSI-Magazine 2012-4, pagina 8, staat een kort artikel over de situatie in Australië: Arbeidsongeschikt of gehandicapt? Dan ben je slecht af in Australië. Op pagina 9 staat het artikel Australische psychiater op de vingers getikt.

In het Handvat van 2012-1 lees je op pagina 12 het artikel Ook Australië kampt met harde bezuinigingen. Op pagina 12 vind je het artikel iPad op school vormt risico voor kind.

Nieuwsbrief Australië 

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

Vlag België

België

RSI is in België onbekend, maar ze kennen wel de aandoening musculoskeletale aandoeningen (MSA), waar RSI-klachten onder vallen. Daar horen  – anders dan in Nederland – ook klachten in het onderlichaam bij. Zorgverzekering wordt in België mutualiteit of ziekenfonds genoemd.

Arbeidsbeperkingen in België

België kent twee soorten arbeidsbeperking: de arbeidshandicap en de psychosociale problematiek.

Arbeidshandicap

Als je een arbeidshandicap hebt kun je moeilijk werk vinden of je werkzaamheden uitvoeren. Dat kan een psychische, lichamelijke of zintuiglijke aandoening zijn, zoals autisme, slechthorendheid, slechtziendheid, rugklachten, het chronisch vermoeidheidssyndroom, of schizofrenie.

Psychosociale problematiek

Je valt onder psychosociale problematiek (of multipele problematiek) als je door psychosociale problemen hebt om een baan te vinden of je werk uit te voeren. Dat kan bijvoorbeeld zijn: langdurige werkloosheid, een verslavingsverleden of zware financiële problemen.

Meer informatie

Op de website van de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) vind je veel informatie over onder andere solliciteren, opleidingen, begeleiding naar werk en arbeidsbeperking. En kijk eens op de pagina van Wikipedia over het Belgische ziekenfonds.

In ons RSI-Magazine van 2017-4, pagina 8-9,staat een artikel over België: RSI wereldwijd: “Ik heb getwijfeld over België …”. Hoe is het om RSI-klachten te hebben als je in België woont? Het artikel is ook hieronder te lezen.

Bronnen:

“Ik heb getwijfeld over België …”

Waar kan ik heen? Het leek een mooie optie in de jaren tachtig-hit van Het Goede Doel: België. Er valt veel voor te zeggen: bourgondisch eten, een rijke kunstgeschiedenis en een charmante taal. Maar als je RSI hebt, valt het er misschien wat tegen. Of is dat aan het veranderen?

“Je bent beter af in Nederland.” De reactie van een lid van de RSI-vereniging belooft niet veel goeds. De vrouw is in Nederland arbeidsongeschikt geraakt en in 2003 naar België verhuisd. “Sinds ik hier ben, heb ik geen enkele therapie kunnen krijgen voor mijn RSI. Mijn teleurstelling is groot. Ik was redelijk fit. Nu ben ik lichamelijk zeer slecht.” Ze vertelt dat RSI er vrijwel volledig onbekend is: “Sinds ik hier woon, heb ik geen enkele arts gesproken die ooit van RSI gehoord heeft. Ik moet dat altijd uitleggen.” Een ander Belgisch lid bevestigt dat: “Deze week sprak ik één persoon die de term kende. Ik was stomverbaasd!”

In goed Belgisch: amai, zeg! Hoe zit dat precies?

Gratis verzekerd?

Het Belgische zorgsysteem klinkt veel Nederlanders in eerste instantie als muziek in de oren. De verplichte zorgverzekering is er namelijk gratis. In België heet die ‘mutualiteit’ of, net als vroeger in Nederland, ‘ziekenfonds’. Ze zijn er in diverse varianten: christelijke, liberale en socialistische. Wie zich daar niet thuis bij voelt, kan niet alleen kiezen voor een ‘onafhankelijke’ mutualiteit, maar ook voor een ‘neutrale’. Volop keuze!

Maar misschien ook wat ingewikkeld. Er zijn namelijk ook nog eens lokale verschillen. Dat ‘gratis’ valt ook wel mee: de mutualiteit wordt betaald uit belastingen en voor veel zorg wordt een stevige eigen bijdrage gevraagd. Wie meer zorg wil verzekeren, kan een private verzekering afsluiten.

Vergoedingen zijn afhankelijk van een scala aan factoren. Het overheidsbudget voor zorgverleners wordt verdeeld via het systeem van de ‘nomenclatuur’. In de jaren zestig is dit register opgezet om collectieve afspraken voor specifieke behandelingen te maken. Inmiddels bevat het register zo’n tienduizend behandelingen, wat het er – inclusief alle uitzonderingen – niet overzichtelijker op maakt. Daarnaast wordt over de afspraken elke twee jaar opnieuw onderhandeld. Zo hadden fibromyalgie-patiënten voorheen recht op vergoeding van zestig sessies fysiotherapie per jaar – in België ‘kinesitherapie’. Nu is dat teruggebracht tot achttien … voor een heel leven(!)

Arbeidsongeschiktheid

De mutualiteit verzekert ook tegen arbeidsongeschiktheid door een beroepsziekte. Het loon wordt dan eerst een periode doorbetaald door de werkgever; daarna volgt een vervangend loon via de mutualiteit. Daarvoor moet de ziekte wel veroorzaakt zijn door het werk, oftewel een erkende beroepsziekte zijn. Hoewel beroepsziekten wettelijk zijn vastgelegd, is het systeem ‘open’; dit wil zeggen dat vooral aangetoond moet worden dat de klachten de werknemer verhinderen te werken en dat die klachten door situaties op het werk zijn veroorzaakt – ze hoeven dus niet per definitie onder de geclassificeerde beroepsziekten te vallen.

Maar hoe zit dat met RSI-klachten, als blijkbaar niemand die term kent?

RSI of MSA?

In België wordt de term RSI, net als KANS, nauwelijks gebruikt. De termen blijken te vallen onder het bredere begrip musculoskeletale aandoeningen (MSA). Het gaat hierbij om symptomen die ontstaan door langdurige, herhalende belasting; ongemak, pijn of zwakte in spieren, pezen, zenuwen, slijmbeurs, bloedvaten, gewrichten en ligamenten. Een groot verschil is dat, in tegenstelling tot bij RSI en KANS, ook klachten aan de onderste ledematen tot MSA gerekend worden.

Er zijn negen MSA erkend als beroepsziekte. Hieronder vallen aandoeningen die zijn veroorzaakt door mechanische trillingen, zoals het hand-armvibratiesyndroom of de ziekte van Raynaud. Ook aantasting van de zenuwfunctie door druk, zoals het carpaletunnelsyndroom, valt eronder. De MSA die het dichtst bij ‘klassieke’ RSI komt, wordt omschreven als “aandoeningen aan pezen, peesscheden en spier- en peesaanhechtingen in de bovenste ledematen die veroorzaakt zijn door overbelasting, door krachtige, repeterende bewegingen of een ongunstige houding.”

Er is geen wetgeving die specifiek betrekking heeft op MSA, behalve dat de werkgever verplicht is om te zorgen voor goede arbeidsomstandigheden. De Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding kan daarbij ondersteunen, zo heeft een lid ervaren: “Zoals financiële ondersteuning voor werkplekinrichting en een gesprek met de werkgever.” Echter: “De werkgever wou niet mee in dit verhaal. Een tijdje later ging ik door mijn rug en tien minuten later volgde ontslag.”

Toch is er is hoop, zo blijkt uit de Belgische nationale strategie Welzijn op het werk 2016-2020: “Voor MSA dient te worden onderzocht of nieuwe wetgeving noodzakelijk is.”

Preventie

Er is in België namelijk steeds meer aandacht voor beroepsgerelateerde MSA. Niet verwonderlijk, want vier op de tien werknemers zeggen te lijden aan rugpijn; bijna vier op de tien klagen over spierpijnen in schouders, nek en/of de bovenste ledematen; bijna drie op de tien hebben spierpijnen in de onderste ledematen.

De Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg heeft daarom de website www.preventievanmsa.be opgezet. Deze richt zich op zowel werknemers als werkgevers. Op de site staat informatie over oorzaken, gevolgen en oplossingen voor MSA. Er is te vinden bij welke personen en instanties je terecht kunt voor informatie. Maar er wordt ook op gewezen dat preventie “een zaak van ons allen” is – ook de werknemer en diens collega’s hebben een verantwoordelijkheid.

In het kader van de campagne is tevens een elf minuten durend voorlichtingsfilmpje op de website te vinden. Daarnaast is er een uitgebreid aanbod aan brochures met informatie over preventie. Uiteraard is er een algemene brochure, maar ook acht brochures die specifiek op beroepssectoren zoals de bouw of kinderopvang gericht zijn, en meer dan dertig brochures die zich op specifieke beroepen richten – van personeel van de groenaanleg tot stukadoors en van administratief personeel tot slagers. Het zijn brochures van enkele tientallen tot honderd pagina’s, waarin met foto’s specifieke werksituaties in beeld gebracht worden.

Lichtpuntjes

“Ik had geen idee dat het hier MSA wordt genoemd, terwijl ik al veertien jaar hier woon,” zegt ons van oorsprong Nederlandse lid. Voor wie al klachten heeft en de juiste termen niet kent, is de situatie dus lastig. Een ander Belgisch lid ervaart dat ook: “Het is een eigen zoektocht, bij mij al achttien jaar(!)”

Voor degenen die er nu mee te maken krijgen, lijkt de toegenomen aandacht de toekomst iets rooskleuriger te maken. Ook al duurt de eigen zoektocht al zo lang, ons Belgische lid ziet die lichtpuntjes ook: “Ik kom wel eens mensen tegen die tijdelijk klachten hebben. Wijzigingen in werkplekinrichtingen blijken te helpen, zodat de klachten niet chronisch worden. Goed voor hen!”

“Ik heb getwijfeld over België.” Het Goede Doel was uiteindelijk niet volledig overtuigd. Wat RSI betreft, sluiten we ons daar voorlopig bij aan: “Ik stond zelfs in dubio. Maar ik nam geen enkel risico.”

Bronnen:

Vlag Curacao

Curaçao

In ons ledenbestand zitten ook mensen uit andere landen, of uit andere delen van ons koninkrijk. Eén van die leden is Arthur Navillac, die op Curaçao woont. Curaçao heeft een vrij hoog verzuim voor RSI-klachten, maar er wordt weinig voorlichting over gegeven en er is weinig kennis over arbeidsomstandigheden.

Niet alle regels en wetten uit Nederland gelden ook voor Curaçao en die kunnen daarom niet zo maar  worden overgenomen. Arthur Navillac heeft een eigen Arbodienst opgezet en wil zijn expertise en ervaringen delen met anderen in de regio, niet alleen op Curaçao, maar ook Bonaire, Sint Eusthasius en Suriname.

In ons RSI-Magazine 2016-2, pagina 12-13, staat een interview met Arthur Navillac: RSI op Curaçao? Je kunt het artikel hieronder lezen.

RSI op Curaҫao?

Tot onze grote verrassing meldt zich een nieuw lid. Hij komt ook uit het Koninkrijk der Nederlanden, maar dan wel van ver weg: Arthur Nivillac woont namelijk op Curaҫao!

We zijn natuurlijk erg benieuwd wie Arthur is, waarom hij lid wordt en hoe de RSI-situatie op Curaҫao is. Omdat het budget van de vereniging – helaas voor mij – geen bezoek aan Curaҫao toestaat, zullen we het moeten doen met een digitaal interview. Allereerst vragen we hem iets over zichzelf te vertellen.

Dit is Arthur

Ik heb zelf geen RSI-klachten, maar heb beroepsmatig te maken met mensen die dat wel hebben. Ik ben opgeleid tot algemeen maatschappelijk werker aan de Hogeschool Groningen en heb een specialisatie bedrijfsmaatschappelijk werk gedaan. Daarna heb ik een opleiding tot specialist in veiligheid, gezondheid en welzijn aan de Universiteit van Amsterdam gevolgd.

Na mijn studie heb ik een aantal jaren gewerkt bij een arbodienst op Curaҫao. Sinds vier jaar heb ik mijn eigen arbodienst, genaamd Optima. We werken voor werknemers en werkgevers op Curaҫao, de BES-eilanden – Bonaire, Sint Eustatius en Saba – en sinds kort ook Suriname. Het Optima-team bestaat uit een arboarts, bedrijfsarts, bedrijfsmaatchappelijk werker, arboconsultant, HR-specialist, arbeidshygiënist/ergonoom, arbeidspsycholoog en een verzuimcontroleur.

Waarom ben je lid geworden?

Optima is lid geworden van de RSI-vereniging om verschillende redenen. Om te beginnen is het als arbodienst heel verstandig om aan te sluiten bij jullie vereniging, om expertise te delen en ervaring en informatie met elkaar uit te wisselen. We kunnen veel van elkaar leren. Samen kunnen we proberen Curaçao bewuster te maken van RSI; niet alleen bij het diagnosticeren, maar ook wat betreft begeleiding, de aanpassing van arbeidsomstandigheden, onderzoek, enzovoorts. Curaçao is nog niet ver wat betreft aandacht voor RSI: het eiland kent wel patiëntenverenigingen voor onder andere kanker, diabetici en alzheimer, maar niet voor RSI.

Komen RSI-klachten op Curaҫao veel voor?

Ja, klachten komen voor bij beroepsgroepen in de ICT, bij schoonmaakpersoneel in hotels en op werkplekken die nog niet volledig zijn geautomatiseerd – waar werknemers nog veel handmatig moeten doen. Ik ben ook bekend met een paar werknemers die zijn afgekeurd wegens RSI-klachten.

Het verzuim op Curaçao is vrij hoog wanneer het aankomt op RSI-achtige klachten. Werkplekken worden niet altijd goed aangepast en de werkmiddelen voldoen niet altijd aan de norm. Er is weinig voorlichting over preventie van RSI tijdens de uitoefening van risicovolle taken.

RSI wordt op Curaçao nog niet zo breed bekeken als jullie dat doen. Het gaat meestal om mensen met arm- of polsklachten. Als vereniging hebben jullie het over RSI/KANS: dat zijn diagnoses die wij nog niet maken. Daarnaast worden klachten op Curaçao vrij snel in een medische hoek gestopt. Er wordt nauwelijks uitgezocht waarom het zover is gekomen; wij medicaliseren vrij snel.

Arbo-wetgeving

In ons bedrijf streven wij naar een bredere aanpak. Wanneer mensen met RSI-achtige klachten bij ons komen, worden ze door de bedrijfsarts begeleid met behulp van protocollen. Daarnaast brengen we een bezoek aan de werkplek en wordt de persoon doorverwezen naar een fysiotherapeut. Wij hebben hier geen echte arbo-wetgeving. Sommige regels en wetten van Nederland gelden ook voor Curaçao, maar sommigen weer niet. Vakbonden hebben op Curaҫao veel invloed, maar helaas geven zij geen prioriteit aan arbeidsomstandigheden: zij moeten meer bijscholing krijgen in arbogerelateerde onderwerpen.

Onderzoek naar arbeidsomstandigheden

Er moet meer onderzoek gedaan worden naar arbeidsomstandigheden – dat ontbreekt hier. Sinds twee maanden heeft Optima een onderzoeksteam geïnstalleerd. Zo zijn wij bezig een Nationale Enquête naar arbeidsomstandigheden op Curaçao op te zetten, met als onderdeel RSI-klachten. Wij hopen, mede door ons aan te sluiten bij de RSI-vereniging, steun te krijgen voor onderzoeken. Die moeten uitgevoerd worden om een beter beeld te krijgen van oorzaken en begeleiding van RSI-klachten. Wij willen een ‘awareness-campagne’ starten, om werknemers en werkgevers bewuster te maken van RSI en hoe ze met de klachten omgaan. Met ons advies- en opleidingsbureau willen wij trainingen en voorlichting aanbieden om werkgevers, werknemers en vakbonden te bereiken. Zover ik weet, zijn wij het enige bedrijf op Curaҫao dat zich op deze manier bezig wil houden met RSI. Optima zou graag steun krijgen van de vereniging om een goede voorlichtingscampagne op poten te zetten.

Want …

Curaçao moet nog veel leren over RSI. Er moet meer aandacht komen voor voorlichting en preventie, net als voor degenen die al met klachten rondlopen; betere arbeidsomstandigheden, meer aandacht voor ergonomie en meer aandacht voor repeterende functies.

 “Wij medicaliseren snel, Curaҫao moet nog veel leren over RSI”

Curaҫao staat bekend om het grote aantal stranden en trekt daardoor veel toeristen aan. Het is een tropisch eiland in de Caribische zee en is 444 km2 groot; een autonoom land binnen het Koninkrijk der Nederlanden. De hoofdstad is Willemstad en beslaat ongeveer eenderde van het hele eiland. Er wonen circa 156.000 mensen van diverse afkomsten: de meerderheid is Creool. Verder wonen er veel mensen met een gemengde Afrikaanse en Europese afkomst. Er wonen in totaal 102 verschillende nationaliteiten. De officiële talen zijn Nederlands, Papiaments en Engels.

Vlag Duitsland

Duitsland

Clemens Conrad heeft zelf ondervonden hoe weinig kennis er in Duitsland is over RSI en de behandeling daarvan. Hij beschrijft welke misdiagnoses en bijbehorende niet-werkende behandelingen hij heeft gehad, voor hij zelf ontdekte dat het RSI-klachten waren en welke behandeling hem wel hielp.

Clemens Conrad heeft er een boek over geschreven: RSI-Syndrom, Mausarm, Tennisarm: Erfahrungsbericht & Behandlungshinweise, of de Engelse versie Personal Story & Treatment Options, te bestellen via de website. In ons RSI-Magazine van 2016-4, pagina 20-21, staat een boekrecensie over dit boek: Een Duitse gids in RSI-land. RSI: Personal Story & Treatment Options.

Duitsland heeft geen vereniging, maar Clemens Conrad heeft een website met informatie in het Duits of Engels.

In ons RSI-Magazine van 2017-2, pagina 16, staat het artikel RSI wereldwijd: Duitsland. Je kunt het artikel hieronder lezen.

RSI Wereldwijd: Duitsland

Hoe is het om RSI te hebben en te leven in een ander land? Wordt RSI daar als

(beroeps)ziekte erkend en behandeld? En als je niet meer kunt werken krijg je dan een

uitkering, of moet je het zelf maar uitzoeken? We nemen de situatie in Duitsland onder de loep.

Gründlich geregelt?

Duitsland heeft grotendeels dezelfde wetgeving voor beeldschermwerk als Nederland. Duitsland heeft geen belangenvereniging voor RSI en ze lijken de samenhang tussen de verschillende soorten RSI/KANS niet te zien en daardoor is het lastig om een goede diagnose te krijgen.

Sociaal systeem

Het sociale systeem is vergelijkbaar met het Nederlandse, maar anders georganiseerd. De werkgever betaalt de eerste zes weken van je ziekte – geen twee jaar, zoals in Nederland. Daarna nemen verschillende instanties het over.

Ziekte en arbeidsongeschiktheid

Na 6 weken ziektegeld krijg je maximaal 1 ½ jaar 70% van je brutoloon. Je blijft ziektegeld ontvangen als je na ontslag nog steeds ziek bent. Een instantie, vergelijkbaar met onze Arbodienst/UWV, doet de ziektecontrole. De uitkering bij arbeidsongeschiktheid is heel laag – maar een paar honderd Euro.

Letselschade

Duitsland kent een uitkering voor schade na een ongeval of beroepsziekte. Als je gezondheidsschade erkend is, dan krijg je maximaal 1 ½ jaar 80% van je brutoloon.

Hulpmiddelen

Werknemers met een beperking of aandoening kunnen aanspraak maken op hulpmiddelen, zelfs preventief. Je hebt een doktersverklaring nodig en als je werkgever niet meewerkt zijn er andere instanties waar je terecht kunt.

Conclusie

De Duitse situatie is vergelijkbaar met die in Nederland, maar wel erg verdeeld over verschillende instanties. De letselschade-uitkering is een mooie regeling, maar de arbeidsongeschiktheidsuitkering is vaak laag.

Vlag Frankrijk

Frankrijk

In Frankrijk lijkt het goed geregeld te zijn en werkgevers worden er gestimuleerd om voor goede arbeidsomstandigheden te zorgen.

In ons RSI-Magazine 2017-1, pagina 12-13,  staat een Interview met de Franse RSI-professor Yves Roquelaure, die zich dagelijks bezig houdt met arbeidsomstandigheden. In hetzelfde nummer, op pagina 14-15, staat ons eerste artikel in de serie RSI wereldwijd: Frankrijk (hieronder te lezen).

RSI wereldwijd: Frankrijk

Hoe is het om RSI te hebben en te leven in een ander land? Wordt RSI daar als (beroeps)ziekte erkend en behandeld? En als je niet meer kunt werken krijg je dan een uitkering, of moet je het zelf maar uitzoeken?

Internationale facebookgroepen

In het vorige nummer van ons RSI-Magazine schreven we over Mauricio, our man in Argentina. Mauricio heeft een internationale facebookgroep voor mensen met RSI-klachten opgestart en er doen al verschillende landen mee. Dat zijn tot nu toe: Argentinië, Australië, Brazilië, Canada, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, India, Italië, Mexico, Nederland, Nieuw Zeeland, Noorwegen, Portugal, Spanje, de Verenigde Staten en Zweden. In dit nummer bekijken we de situatie in Frankrijk.

Belangenvereniging

Frankrijk heeft geen specifieke RSI-vereniging, maar één grote, onafhankelijke vereniging: la FNATH, l’association des Accidentés de la Vie. Deze FNATH heeft 2 miljoen leden en behartigt de belangen van alle mensen met een handicap of beroepsziekte.

Rechtsbijstand en adviezen

De FNATH geeft gratis advies en via de rechtsbijstandshulp van de FNATH kun je – goedkoper – naar de rechter. Slachtoffers met vergelijkbare gezondheidsschade kunnen collectief naar de rechter voor een schadevergoeding.

Beroepsziekten

Je aandoening wordt als beroepsziekte gezien als

– de aandoening op de lijst met beroepsziekten staat. Op deze lijst staan 98 algemene en 57 agrarische beroepsziekten;

– er een verband kan worden aangetoond tussen je ziekte en je werk en je meer dan 25% arbeidsongeschikt bent.

Je moet zelf je ziekte melden bij l´Assurance Maladie, want dat doet je werkgever niet. Je moet je ziekte ook melden bij je werkgever en een doktersverklaring afgeven. Je verzekering betaalt uit vanaf de dag na je ziekmelding.

Alle kosten voor behandelingen worden vergoed en voor je weer aan het werk gaat word je gekeurd. Je werkgever mag je niet om gezondheidsredenen ontslaan en moet je, zo nodig, een andere functie geven binnen het bedrijf.

Arbeidsongeschikt door een beroepsziekte

Ben je arbeidsongeschikt geworden door een beroepsziekte, dan

– krijg je een eenmalige, vaste vergoeding als je minder dan 10% arbeidsongeschikt bent;

– krijg je een uitkering als je minstens 10% arbeidsongeschikt bent;

– krijgen je partner en/of je kinderen compensatie.

De hoogte hangt af van je mate van arbeidsongeschiktheid.

Hypotheken voor gehandicapten

Veel mensen kunnen door gezondheidsproblemen geen hypotheek krijgen, of alleen tegen torenhoge premies. De FNATH biedt verzekeringen aan voor mensen met een handicap, die bij andere verzekeraars geen hypotheek kunnen krijgen.

Conclusie

In Frankrijk lijkt het goed geregeld. Je krijgt een uitkering als je aan bepaalde voorwaarden voldoet en werkgevers worden gestimuleerd om voor goede arbeidsomstandigheden te zorgen, want zij betalen voor uitkeringen. De FNATH heeft een boekje uitgebracht: “Handicap et travail”, waarin 20 vragen over handicap en werk worden beantwoord. Je kunt het als pdf downloaden.

Europese regelingen

Het ETUI (European Trade Union Institute) is een onafhankelijk instituut dat onderzoek doet naar gezondheid en veiligheid van Europese werknemers. In 2001 is een rapport over klachten aan het bewegingsapparaat in de kledingindustrie verschenen. Daarin zijn afspraken gemaakt om aandoeningen aan het te voorkomen en dat is als basis gebruikt voor onderzoek in andere sectoren.

Vlag Groot Brittanië

Groot-Brittannië

De RSI Action behartigt de belangen van mensen met RSI in Groot-Brittannië. De RSI Action is ook actief op facebook en heeft een nieuwsbrief.

Er zijn regionale groepen, zoals die in Londen, die één keer per maand bij elkaar komt, soms met gastsprekers. Op de website van RSI Action staan meer groepen, waarvan we niet weten of die (nog) actief zijn.

Vlag India

India

Dokter Deepak Sharan uit Bangalore, India behandelt RSI-klachten volgens een multidisciplinair RSI-Treatment Protocol, inclusief Mind Body Approach. Deze methode brengt lichaam en geest met elkaar in contact door middel van diverse behandelwijzen. Zelfs na jarenlange chronische klachten kun je genezen.

De behandeling, Recoup, volgens het protocol van Deepak Sharan gaat in vier stappen: triggerpoints weghalen, zenuwspanning weghalen, houdingcorrectie en onderhoud.

Deepak Sharan is in Nederland geweest om zijn methode uit te leggen. Het verslag daarvan staat in het Handvat 2010- 1, pagina 14-16: Deepak Sharan in Nederland. Janneke Vasse volgde deze therapie en heeft daar een verslag over geschreven: Janneke Vasse volgde therapie Deepak Sharan, te lezen in het Handvat van 2010-4, pagina 6-8.

Op de website van Deepak Sharan vind je meer informatie over de behandeling. Enkele jaren lang kwamen fysiotherapeuten naar Nederland voor het geven van een persoonlijk advies of behandeling. De laatste keer was deze RecoupNL in 2015.

RSI komt veel voor bij Indiase instrumentmakers is een artikel in ons RSI-Magazine van 2012-3. Je vindt het op pagina 8.

Deepak Sharan in Nederland

Het is mogelijk om meer dan 95 procent van de RSI-gevallen te genezen, zelfs na jarenlange chronische klachten. Waarom was dat tot nu toe dan niet gelukt? RSI-patiënten en wetenschappers zaten op 6 november op het puntje van hun stoel in de Utrechtse Jaarbeurs. Dokter Deepak Sharan uit Bangalore, India, kwam naar Nederland om uitleg te geven over zijn multidisciplinaire RSI-protocol.

Hij heeft een indrukwekkende lijst aan titels en opleidingen op zijn cv staan. Afgestudeerd orthopeed in India, Engeland, Schotland, geregistreerd arts in Engeland, de Verenigde Staten en India en RSI-adviseur van de Indiase regering en zeventig grote bedrijven. Deepak Sharan raakte geïnteresseerd in RSI door de behandeling van kinderen met Cerebral Palsy, beter bekend als spasticiteit. Dit is een soort verlamming van (een groep) spieren. Het is geen ziekte, maar een aandoening die een specialistische multidisciplinaire behandeling vereist om ernstiger zaken te voorkomen. Door deze praktijk kwam hij in aanraking met kinderen vanaf zes jaar die RSI-klachten ontwikkelden door games, muziekinstrumenten en computers.

Multidisciplinaire aanpak

Vanuit zijn multidisciplinaire aanpak begon dr. Deepak Sharan ook RSI-klachten te behandelen. Op dat moment, rond 2001, was de stand van zaken in India* rondom RSI dat patiënten naar een fysiotherapeut werden gezonden en ging men ervan uit dat deze mensen niet meer konden genezen. Hij haalde Suparna Damany uit de Verenigde Staten, schrijfster van ‘It’s not Carpal Tunnel Syndrome!’, om zijn fysiotherapeuten te trainen. Daarna startte hij zijn RSI-Treatment Protocol. In het begin had hij een slagingspercentage van 60 tot 70 procent. Door de Mind Body Approach aan zijn programma toe te voegen, kwam dat percentage op meer dan 95 procent. De Mind Body-aanpak brengt lichaam en geest met elkaar in contact door middel van diverse behandelwijzen, zoals Alexandertechniek, yoga, meditatie, cognitieve gedragstherapie, slaaphygiëne, stressmanagement en ergonomie.

Risicofactoren voor RSI

Als we een complex klachtenbeeld als RSI willen genezen, moeten we rekening houden met de manier waarop de klachten ontstaan, zegt Sharan. Factoren waar we volgens hem rekening mee moeten houden bij het opstellen van een risicoprofiel zijn: de werknemer, de omgeving, de taak en de persoonlijkheid. Een werknemer kan door zijn medische achtergrond of leefstijl al meteen tot de risicogroep behoren. In een onrustige omgeving met een slechte lucht-, licht- en geluidskwaliteit nemen de risico’s toe. Een takenpakket met repetitieve bewegingen, veel statische spierspanning, kracht zetten en/of een verkeerde houding laat zich ook niet onbetuigd. Het is bijvoorbeeld zo dat een beeldschermwerker in een werkdag van acht uur 80.000 computerbewegingen maakt. Het resultaat is werken met een verhoogde spierspanning en in elkaar gedrukte zenuwen en bloedvaten in de nek, schouders en borst.

Interessant verschil

Wie behoren nu tot de grootste risicogroep? Het antwoord uit de zaal was: “Vrouwen”. “In het Westen is dat inderdaad het geval”, beaamde dokter Sharan. Maar in India heeft 75 procent van de 35.000 mannelijke computerprofessionals RSI-klachten (onderzoek door Sharan in een aantal steden in India). Het verschil kan worden verklaard door het feit dat in India meer mannen in de dienstverlening werken, meer roken en meer overgewicht hebben.

Diagnose

Het stellen van de een diagnose is volgens Sharan uitsluitend een aangelegenheid voor artsen. Door middel van (bloed)testen, foto’s, MRI-scans en zelfs botmetingen worden eerst andere ziektes uitgesloten. Dan wordt gekeken naar spieren, skelet en de zogeheten myofasciale triggerpoints. En of de aandoening werkgerelateerd is. De uiteindelijke medische diagnose zal nooit de naam rsi dragen. Die luidt dan bijvoorbeeld myofasciaal pijnsyndroom, thoracic outlet-syndroom, peesontsteking of carpaletunnelsyndroom. Hoe dan ook moet er snel gehandeld worden, want rust en inactiviteit van bepaalde lichaamsdelen kan zelfs schade veroorzaken.

Het RSI-protocol

Het verhelpen van de klachten verloopt volgens het vermaarde RSI-protocol. Dit is ontwikkeld omdat er volgens Sharan een relatie is tussen triggerpoints, gewrichten en zenuwklachten. Deze moeten om de beurt verholpen worden. Er wordt hierbij gebruikgemaakt van diverse technieken en behandelingen, zoals massage, strekken, ontspanningstechnieken of zelf trainen met yoga, Alexandertechniek, Tai Chi, et cetera. Door deze multidisciplinaire aanpak is chirurgie niet nodig, aldus Sharan, en is compleet herstel eerder regel dan uitzondering. Sterker nog, genezen rsi’ers kunnen weer gewoon tien tot twaalf uur per dag aan het werk.

Slechte prognose

Bij sommige aandoeningen en vooral bij een combinatie van aandoeningen of situaties wordt herstel soms heel moeilijk. Zoals de combinatie fibromyalgie, instabiele schouders en een thoracic outlet-syndroom. Of een depressie, slapeloosheid, weinig sociale en financiële ondersteuning, pijnvermijdingsgedrag of geen medicijnen willen innemen. Na afloop was er nog ruimte voor vragen uit de zaal. Een van de vragen was hoe je RSI het beste kunt voorkomen bij kinderen. Hierop antwoordde dokter Sharan dat vooral de gewrichten bij computerwerk of games niet in een onnatuurlijke positie moeten staan en dat ze verder lekker naar buiten moeten. In de wandelgangen werd er na afloop nog even verder gepraat. Sommige bezoekers constateren dat ze in India een stuk verder zijn met hun behandeltechnieken. Het is dan ook een grote ontdekking om te zien dat je niet zomaar ‘RSI’ hebt, maar dat daarbinnen nog een wereld aan mogelijkheden is aan oorzaken en behandelingen. Dat had menigeen in Nederland nog nooit meegemaakt. Anderen zeggen dat het verhaal zeer professioneel overkomt, dat er grondig onderzoek wordt gedaan met een uitgebreide diagnose. Ook wordt de individuele multidisciplinaire aanpak als vernieuwend ervaren.

Vlag Soedan

Soedan

Ook in niet-westerse landen, zoals Soedan komt RSI/KANS voor onder kantoormedewerkers. Al in 2005 is daar onderzoek naar gedaan, waarover we het artikel RSI in Soedan hebben geschreven in het Handvat van 2010-1, pagina 13. Je kunt het hieronder lezen.

RSI in Soedan

Bij Afrika denken de meeste mensen aan zandvlaktes, armoedige hutjes en voedselhulp. Of misschien wel aan dansen, ritmegevoel, opzwepende muziek, lekkere Zuid-Afrikaanse wijn en hardlopen als een speer. Maar wie denkt er bij Afrika aan RSI? Toch blijkt uit recent onderzoek dat RSI-klachten bij Sudanese kantoorwerkers ongeveer even vaak voorkomen als in Nederland en andere westerse landen.

Doel van het onderzoek in Sudan was om te achterhalen hoe vaak RSI-klachtenvoorkomen onder kantoorwerkers die veel met de computer werken. Daarnaast is tijdens het onderzoek een vertaling van een Nederlandse vragenlijst naar het Arabisch getest. Het onderzoek is uitgevoerd door twee onderzoekers van de Universiteit van Maastricht en drie onderzoekers van de Ahfad Vrouwenuniversiteit in Omdurman, Sudan. Van een telecombedrijf en van drie banken in Khartoem zijn in totaal 300 medewerkers ondervraagd. Het onderzoek zelf is al in 2005 uitgevoerd.

Vragenlijst

Bij het onderzoek is een Nederlandse vragenlijst gebruikt, de zogenoemde MUEQ: Musculoskeletal Upper Extremity Questionnaire, ofwel de vragenlijst voor het bewegingsapparaat van de bovenste, uitstekende onderdelen van het lichaam. Die omvatten rug, schouders, nek en armen. Deze vragenlijst met 109 items brengt in kaart hoe vaak en waar rsi-klachten voorkomen, en welke werkgerelateerde fysieke en psychosociale risicofactoren een rol spelen. Deze vragenlijst is in Nederland al uitgebreid getest. Voor dit onderzoek in Sudan is een gedegen Arabische vertaling gemaakt door twee verschillende vertalers, met een extra check door het resultaat weer terug te vertalen naar het Nederlands. Uit het onderzoek blijkt dat ook de Arabische vertaling van de vragenlijst een goed meetinstrument
is. Dit kan helpen om onderzoek naar rsi beter internationaal vergelijkbaar te maken.

Hoe vaak komen RSI-klachten wereldwijd voor?

De prevalentie (hoe vaak iets voorkomt,red.) geeft aan hoeveel mensenin het afgelopen jaar minimaal een week lang klachten hebben gehad. In Sudan is dat volgens dit onderzoek bij 53% het geval. Voor het grootste deel zijn dat gelukkig milde klachten. Ernstige klachten komen voor bij 4% van de kantoorwerkers. Dit zijn chronische klachten die ook minimaal één week aanhouden, maar niet verdwijnen na rust. In Nederland is de prevalentie op basis van dezelfde vragenlijst 54% onder computerwerkers, en 28% vande beroepsbevolking. Er zijn ook studies gedaan in andere landen: Indonesië 12-42% van de bevolking, Libanon 19% van de huisvrouwen van 15-59 jaar, en Saoedi-Arabië 54% onder tandartsen en tandartsassistenten. Ook in India komen rsi-klachten veelvuldig voor bij computerwerkers, zoals je in november kon horen bij de lezing van de Indiase rsi-expert dr. Deepak Sharan (zie elders voor het verslag van
deze lezing).

Vrouwen en RSI-klachten

In de meeste onderzoeken komen RSI-klachten vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Dit geldt zowel in Sudan als bijvoorbeeld in Nederland, Denemarken of Libanon. Mogelijk kan dit worden verklaard doordat vrouwen meer blootstaan aan werkgerelateerde fysieke en psychosociale risicofactoren, zoals weinig invloed hebben op je werkindeling of een lage status.

RSI goes global

RSI is niet alléén een probleem van westerse ontwikkelde landen, zo blijkt uit dit artikel. Ook Afrikaanse kantoorwerkers of Arabische huisvrouwen kunnen RSI-klachten ontwikkelen. Hoe vaak de klachten voorkomen, is wereldwijd redelijk vergelijkbaar. Wel lijken vrouwen overal meer kans te hebben om RSI-klachten te ontwikkelen, waarschijnlijk doordat zij meer blootstaan aan werkgerelateerde risicofactoren.

Artikelen in het RSI-Magazine

We hebben alle artikelen over andere landen voor je op een rij gezet.

NummerPaginaArtikel
2017-48-9RSI wereldwijd: "Ik heb getwijfeld over België ..."
2017-216RSI wereldwijd: Duitsland
2017-114-15RSI wereldwijd: Frankrijk
2017-112-12Interview met de Franse RSI-professor Yves Roquelaure
2016-411Mauricio: our man in Argentina
2016-420-21Een Duitse gids in RSI-land. RSI: Personal Story & Treatment Options (Clemens Conrad)
2016-212-13RSI op Curaçao?
2012-48Arbeidsongeschiktheid of gehandicapt? Dan ben je slecht af in Australië
2012-49Onderzoek naar preventiemethodes in auto-industrie VS
2012-49Een op de zes Nieuw-Zeelanders heeft RSI-geralateerde klachten
2012-49Australische psychiater op vingers getikt
2012-39Taiwanese schoonmakers hebben veel RSI klachten
2012-38Italiaans onderzoek naar RSI bij caissiéres
2012-38RSI komt veel voor bij Indiase instrumentmakers
2012-112Ook Australië kampt met harde bezuinigingen
2012-11250% ziekmeldingen in Ierland RSI-geralateerd
2012-112 iPad op school vormt risico voor kind (Australië)
2012-113Smartphoneverslaafden beginnen de pijn te voelen (Groot Britannië)
2010-46-8Janneke Vasse volgde therapie Deepak Sharan (India)
2010-113RSI in Sudan
2010-114-16Deepak Sharan in Nederland (India)

Back To Top