Inhoud
Solliciteren als je RSI-klachten hebt (gehad)
Hoeveel kans maak je bij een sollicitatie als je vertelt dat je RSI-klachten hebt of hebt gehad? Moet je dat vertellen en mag een (toekomstige) werkgever naar je gezondheid vragen of je vooraf medisch laten keuren? We hebben het voor je uitgezocht.
Tips voor Solliciteren
Hoe maak je de meeste kans als je solliciteert op een baan en een beperking hebt? We hebben wat tips voor je verzameld en veel daarvan gelden ook voor mensen zonder beperking of ziekte.
- Bereid je goed voor.
- Ken jezelf: weet wat je wel en niet kunt.
- Leg de nadruk op je kwaliteiten.
- Verzamel informatie over het bedrijf waar je solliciteert en laat in je brief zien dat je geïnteresseerd bent en de moeite hebt genomen om je in het bedrijf te verdiepen. Kijk op de website van het bedrijf naar:
- de visie van het bedrijf;
- wat voor soort bedrijf het is, wat ze doen of maken.
- Schrijf in je sollicitatiebrief niets over je beperkingen, behalve als het bedrijf juist op zoek is naar mensen met een beperking.
- Veel bedrijven willen liever geen mensen met een beperking en zullen je brief meteen aan de kant leggen als je vertelt dat je een beperking hebt.
- Tips voor het sollicitatiegesprek:
- Bedenk veel gestelde sollicitatievragen en oefen (met iemand anders die de rol van de werkgever speelt) op het antwoord dat je daarop wilt geven.
- Bedenk ook vragen die je zelf kunt stellen aan het bedrijf; dat laat zien dat je interesse hebt.
- Bedenk wat je in het sollicitatiegesprek wilt vertellen over je ziekte of beperking.
- Vertel dat je werkt met een hulpmiddel, zoals spraakherkenningssoftware. Je hoeft er niet bij te vertellen dat je dat doet vanwege een beperking als het bedrijf er niet naar vraagt.
- Als je beperking een belemmering kan zijn voor het uitvoeren van je taken moet je dat wel vertellen. Ook als dat in de toekomst door verergering van je aandoening kan gebeuren.
- Zorg dat je zelf op de hoogte bent van financiële voordelen en regelingen voor werkgevers.
Meer tips
- Wijzer Werk en Gezondheid
- Hulp bij solliciteren (UWV)
- CVSter is een website met tips van professionals voor solliciteren, het schrijven van een goede sollicitatiebrief en het maken van een cv – ook voor wie een beperking heeft. Je kunt eenvoudige templates voor een cv downloaden en met je eigen gegevens invullen, en je vindt er ook voorbeelden van sollicitatiebrieven. Als je een premiumabonnement neemt dan heb je veel meer mogelijkheden. Je kunt dat abonnement per maand opzeggen.
CVSter geeft ook de tip om je sollicitatiebrief te laten schrijven, met de voor- en nadelen op een rij.
Hoe verkoop je een arbeidsbeperking op je cv?
Als je vertelt dat je een arbeidsbeperking hebt, maak je dan nog kans bij een sollicitatie? Of kun je je beperking maar beter verzwijgen?
Verzwijgen is niet altijd een goed idee, zeker niet als je beperking invloed kan hebben op je prestaties. Je kunt wel het accent leggen op wat je wel goed kunt. Lees meer over dit onderwerp in het artikel Hoe verkoop je een arbeidsbeperking op je cv? van UWV.
Een gat in je cv? Dit doe je ermee
Bij een gat in je cv moet je kunnen uitleggen waarom. Ook als je ziek bent geweest heb je misschien iets geleerd, bijvoorbeeld beter omgaan met je perfectionisme. Heb je vrijwilligerswerk gedaan, of ben je mantelzorger geweest? Dat levert ook vaardigheden op die je kunt vermelden op je cv.
Maak een cv over je vaardigheden, kwaliteiten en prestaties, dan kun je de tijdslijn achterwege laten en valt het gat in je cv niet op. UWV heeft daarover het artikel Een gat in je cv? Dit doe je ermee geschreven.
Hulp bij solliciteren met handicap of chronische ziekte
Hoe kun je het beste solliciteren als je een beperking hebt? Door je goed voor te bereiden! Een aantal tips:
- Vermeld je beperking niet in je sollicitatiebrief, om te voorkomen dat je sollicitatie bij de eerste ronde al uitgesloten wordt van deelname.
- Zoek van tevoren uit om wat voor bedrijf het gaat en wat de nieuwe werkgever van jou verwacht. Kijk kritisch naar wat je wel en niet kunt.
- Zorg dat je op de hoogte bent van regelingen voor subsidies of kortingen voor de werkgever als hij jou in dienst neemt.
- Je nieuwe werkgever mag niet vragen naar je gezondheid, maar als je aandoening mogelijk invloed heeft op je prestaties dan moet je het wel vertellen in het sollicitatiegesprek.
Meer informatie over solliciteren met een beperking
- Het UWV heeft een artikel daarover: Hulp bij solliciteren met handicap of chronische ziekte.
- Op de website van Blik op werk vind je ook goede tips.
Aanstellingskeuringen
Je bent op zoek naar een (nieuwe) baan. Vaak vul je daarvoor een sollicitatieformulier in op papier of op internet. Op dat formulier kunnen vragen over je gezondheid (nu en in het verleden) staan. Of er kan naar je gezondheid worden gevraagd in een sollicitatiegesprek. Mag dat wel?
Wet op de medische keuringen
Een medische keuring mag niet altijd voor elke functie en daar zijn strenge regels voor! Die regels staan in de Wet op de medische keuringen (Wmk) van 1 januari 1998. De regels gelden ook als je binnen de onderneming waar je werkt naar een andere functie solliciteert (wijziging arbeidsverhouding).
Uitsluiting
Sommige werkgevers gebruiken aanstellingskeuringen om mensen met een vlekje uit te sluiten. Of om in te schatten of je ziek wordt, of arbeidsongeschikt. Dat mag niet.
Mag je liegen over je gezondheid?
Als je solliciteert, dan mag je zwijgen over je gezondheidstoestand als je handicap of chronische ziekte geen belemmering is voor het uitoefenen van de functie waarnaar je solliciteert.
Alleen als je weet (of zou moeten weten) dat je gezondheidstoestand problemen kan opleveren voor de functie, dan moet je het wel zelf melden. En ook als je weet dat je – door het verloop van je ziekte – in de toekomst wel beperkingen kunt krijgen, waardoor je je werk niet goed meer kunt doen.
Hoe zit dat dan bij RSI-klachten?
Dat hangt af van de ernst en het verloop. Ben je al heel lang klachtenvrij en kun je al lange tijd weer normaal functioneren? Of komen je klachten steeds terug?
Je moet voor jezelf de afweging maken hoe groot de kans is dat je klachten problemen kunnen gaan geven in je nieuwe baan. Dat is een moeilijke beslissing.
Sommige (grote) werkgevers gaan heel goed om met mensen met RSI-klachten. Dan kun je het gewoon melden, zodat je hulp of hulpmiddelen kunt krijgen.
Durf je nee te zeggen tegen medische vragen?
Veel sollicitanten denken dat medische vragen of een keuring erbij horen. Als je niet meewerkt, dan betekent dat meestal het einde van je sollicitatie. Je kunt dat melden bij de Commissie Klachtenbehandeling Aanstellingskeuringen (CKA) en die zal je melding onderzoeken.
Commissie Klachtenbehandeling Aanstellingskeuringen
Soms hoort er een aanstellingskeuring bij de sollicitatie en ook dat mag niet zo maar. Een aanstellingskeuring is een medische keuring die alleen door een bedrijfsarts mag worden gedaan en volgens bepaalde regels. De Commissie Klachtenbehandeling Aanstellingskeuringen (CKA) houdt in de gaten of werkgevers keuringen volgens de regels doen.
Informatie over de CKA
De Commissie Klachtenbehandeling Aanstellingskeuringen (CKA) controleert of werkgevers zich aan de regels houden die bij sollicitaties en voor aanstellingskeuringen gelden. De CKA is opgericht in 2002 en viel eerst onder het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
De CKA is vanaf 1 oktober 2015 een commissie van de SER (Sociaal Economische Raad). Je kunt met vragen over een aanstellingskeuring terecht bij deze commissie.
Ondernemingsraad (OR)
Je kunt ook naar de ondernemingsraad van het bedrijf stappen. De ondernemingsraad kan bekijken of de werkgever zich aan de wet houdt. Als dat niet zo is, dan kan zij een klacht indienen bij de CKA.
Regels voor keuringen
Keuringen mogen niet altijd en niet iedereen mag dat doen. We hebben de regels voor je uitgezocht.
Alleen de bedrijfsarts mag keuren
In de Wet op de medische keuringen (Wmk) staat dat alleen bedrijfsartsen medisch mogen keuren. Werkgevers of hun personeelsfunctionarissen mogen niet over jouw beperkingen oordelen – dat moet een onafhankelijke bedrijfsarts doen.
Keuringen mogen alleen bij bepaalde functies of functie-eisen
Aanstellingskeuringen mogen alleen bij functies die voor jou een risico kunnen opleveren. Als je bijvoorbeeld solliciteert naar de functie van brandweerman, politieagent, marinier of vrachtwagenchauffeur, dan mag het wel. Het mag niet als je solliciteert naar een baan op kantoor.
Mag een aanstellingskeuring als je contract (mogelijk) wordt verlengd?
Nee, een keuring voor een mogelijke verlenging van je contract is ongeoorloofde risicoselectie. De keuring mag alleen als je start in die functie en als voor die functie een keuring is toegestaan.
Als je functie in het nieuwe contract wijzigt en als daar bijzondere eisen aan mogen worden gesteld, dan mag een keuring wel.
Hoe moet de keuring worden gedaan?
In de Leidraad voor preventief medisch onderzoek van werkenden (Leidraad Aanstellingskeuringen) van de branchevereniging van arbeids- en bedrijfsgeneeskunde (NVAB) staat hoe de Arbodienst en de keuringsarts de keuring moeten doen en wat je rechten en plichten zijn.
Bijzondere functie-eisen
In de Leidraad Aanstellingskeuringen staan negentien bijzondere functie-eisen, zoals lopen, horen, knielen, hurken, tillen van lasten en scherp zien (pagina 108, hoofdstuk 6.1 Bijzondere functie-eisen). Bij de functie-eisen die op deze lijst staan mogen medische keuringen wel. Ze zijn dan belangrijk voor de uitvoering van het werk.
Ook bescherming
De keuring moet je ook beschermen: je mag geen baan krijgen die jouw gezondheid of die van anderen schaadt. De werkgever moet alles wat mogelijk is doen om gezondheids- en veiligheidsrisico´s voor werknemers te verminderen.
Wie bepaalt of een aanstellingskeuring nodig is?
De werkgever zet de risico´s van een beroep op een rij. De bedrijfsarts van een Arbodienst bepaalt of er bijzondere functie-eisen zijn waarvoor een aanstellingskeuring nodig is.
Dat hangt ook af van de arbeidsomstandigheden bij de werkgever. Zijn er voldoende rustpauzes en afwisseling in het werk? Zijn er technische voorzieningen om de risico´s te beperken?
Vooraf informatie
De (nieuwe) werkgever moet je vooraf, schriftelijk uitleg geven over het doel, de vragen en onderzoeken van de keuring. Hij moet je ook informatie geven over je rechten, bijvoorbeeld het recht op herkeuring en het recht om een klacht in te dienen.
Uitslag keuring
Jij krijgt als eerste de uitslag van de (her-)keuring, soms al meteen na de keuring. Die uitslag is geschikt, ongeschikt of geschikt onder voorwaarden.
Toestemming voor doorgeven uitslag
De keuringsarts heeft jouw toestemming nodig om de uitslag van de keuring aan de werkgever door te geven. Je hebt het recht om daar een week over na te denken.
Wil je niet dat de keuringsarts de uitslag doorgeeft aan de werkgever? Dan laat je de werkgever weten dat je je terugtrekt uit het sollicitatieproces. Ook daarvoor heb je een week bedenktijd.
Recht op herkeuring
Je hebt het recht op een herkeuring. Wil je een herkeuring, dan moet je die binnen een week aanvragen bij de keurend arts of de arbodienst.
Melding sollicitatieformulieren met gezondheidsvragen
De CKA heeft de indruk dat in sollicitatieformulieren toch regelmatig gezondheidsvragen voorkomen. Dit lijkt voor te komen bij een derde van de werknemers met een handicap, een kwart van de werknemers met gezondheidsproblemen en 10% van de gezonde sollicitanten. De CKA wil daarom verder onderzoek doen.
Melden
Heb je een voorbeeld van een sollicitatieformulier waarin naar je gezondheid wordt gevraagd? Meld dat dan (anoniem) aan de CKA.
Klacht indienen
Je mag je medewerking weigeren aan een keuring die niet aan alle voorwaarden van de Wmk voldoet. En je mag daarover een klacht indienen bij de CKA. Heb je een klacht, dan kun je die hier melden. Sollicitanten, keuringsartsen, werkgevers en ondernemingsraden of vergelijkbare medezeggenschapsorganen kunnen een klacht indienen.
De CKA onderzoekt de klacht en velt een oordeel. Dit oordeel is niet bindend, maar je kunt het wel gebruiken als je naar de rechter gaat. Als je voor een functie door een onterechte medische keuring bent afgewezen, dan kun je de rechter om financiële compensatie vragen.
Kosten klacht of advies
De procedure voor een onderzoek of advies bij de CKA is gratis.
Meer informatie
Op de website van de CKA staan drie folders:
• Nieuwe baan? Zomaar keuren mag niet!
• Op zoek naar een nieuwe baan?/Dit moet je weten over aanstellingskeuringen
• Wet op de medische keuringen/Ken uw rechten en plichten als sollicitant, werkgever of bedrijfsarts
Andere websites met informatie:
• Wet op de medische keuringen, 1 januari 1998
• Besluit aanstellingskeuringen, 23 november 2001
Artikelen in het RSI-magazine over solliciteren
In ons RSI-Magazine schrijven we ook over dit onderwerp. We hebben de artikelen voor je op een rij gezet.
- Aanstellingskeuringen, RSI-Magazine 2016-1, pagina 6-7
- Solliciteren met RSI, Handvat 2012-2, pagina 10