Inhoud
Wat is pijn?
Pijn is een signaal dat je lichaam afgeeft als er schade is ontstaan of dreigt te ontstaan. Dat kan een ontsteking zijn, maar ook een beschadiging van zenuwen of weefsels.
De functie van pijn is een signaal afgeven: je moet actie ondernemen! Pijn is daarom nuttig, hoe vervelend ook. Mensen die geen pijn kunnen voelen, lopen veel vaker ernstige verwondingen op dan mensen die wel pijn voelen.
Acute pijn
Acute pijn is pijn die direct na een beschadiging ontstaat, bijvoorbeeld brandende pijn als je een hete pan zonder bescherming oppakt. Acute pijn trekt in de meeste gevallen relatief snel weg, als de verwonding wordt behandeld, bijvoorbeeld door te koelen met water bij brandende pijn door een hete pan.
Chronische pijn
Chronische pijn is pijn die langer duurt dan 6 maanden. Chronische pijn kan grote invloed hebben op je leven, je kunt er bang voor worden of depressief en dat kan de pijn weer verergeren of in stand houden. Bij een handeling die pijn doet voel je die pijn soms al als je er alleen maar aan denkt.
Bij chronische pijn spelen andere mechanismes een rol dan bij acute pijn. In de meeste gevallen is er geen sprake meer van schade of een verwonding en is de signaalfunctie van pijn ontregeld geraakt. Dat heet ook wel sensitisatie.
Video
In de video Co-contracties RSY – Wat jij moet weten over fijne bewegingen en chronische pijn legt Jip Driehuizen uit hoe chronische pijn ontstaat.
Verschillende opvattingen over chronische pijn
In de Groene Amsterdammer staat een artikel over chronische pijn: De eeuwige ongewenste metgezel: Waarom we chronische pijn heel anders moeten benaderen, waarin verschillende opvattingen over pijn staan. Artsen – ook huisartsen – weten vaak geen raad met chronische pijn en daardoor wordt het vaak niet serieus genomen, bijvoorbeeld bij re-integratie (Wet verbetering poortwachter) of bij een WIA-keuring.
Zorgstandaard Chronische Pijn
De Zorgstandaard Chronische Pijn (patiëntenversie) geeft veel informatie over chronische pijn en hoe je de beste behandeling kunt krijgen.
Nieuwsbrief Australië
In de Newsletter Australia – Autumn 2018 staat het artikel Is pain unresponsive to treatment? (page 9).
Pijn in het brein
Alle pijn ontstaat pas in je brein. Dit klinkt merkwaardig, omdat je de pijn voelt op de plek waar je je verwond hebt, bijvoorbeeld je hand. Maar wat er daadwerkelijk gebeurt, is dat je hand een signaal afgeeft naar je hersenen, en dat je hersenen dit vertalen als pijn. Bij acute pijn werkt dit goed, je voelt pijn en neemt direct maatregelen.
Bij chronische pijn is de signaalfunctie ontregeld. Je hersenen hebben geleerd om bepaalde signalen als gevaar en dus pijn uit te leggen, ook al is er geen daadwerkelijke schade meer, en is het signaal feitelijk overbodig.
Een voorbeeld hiervan is pijn na amputatie. Het komt voor dat iemand pijn voelt in een geamputeerd lichaamsdeel. De oorzaak van de pijn is weliswaar weggenomen door de amputatie, maar de pijn zit in het geheugen en heeft geen fysieke aanleiding nodig om actief te worden.
Een ander voorbeeld van hoe je hersenen met pijn omgaan, zijn verwondingen als je bijvoorbeeld op de vlucht bent. Als je in levensgevaar verkeert voel je geen pijn meer, zodat je kunt overleven. Daar heb je in dat geval al je energie voor nodig.
Over de werking van pijn is een boek geschreven: Pijn & het Brein: De rol van de hersenen bij “onverklaarde” chronische klachten, door Annemarieke Fleming en Joke Vollebregt (ISBN 9789035144279). In het RSI-Magazine van 2017-1, pagina 10, staat een recensie over dit boek. In ditzelfde Magazine vind je op pagina 16-18 een artikel dat de inzichten over chronische pijn verduidelijkt.
Wat kun je tegen pijn doen?
Pijn kun je op verschillende manieren bestrijden of je kunt ermee leren omgaan. Lees meer over wat je kunt doen op onze webpagina Tegen pijn.
Hoe ontstaat pijn?
Bij RSI/KANS ontstaat pijn vooral door een combinatie van één of meer van onderstaande factoren:
- te weinig pauzes en rustmomenten
- repeterende bewegingen
- precieze bewegingen (denk aan kappers of tandartsen)
- werken in een slechte (statische, onbeweeglijke) houding
- (langdurig) uitoefenen van kracht
- trillingen
- stress door hoge werkdruk of teveel taken of te weinig regelmogelijkheden
Deze factoren hebben allemaal invloed op de stofwisseling: bloedvaten en zenuwen worden afgekneld, waardoor afvalstoffen niet kunnen worden afgevoerd en geen voedingstoffen worden aangevoerd. Zo ontstaat verzuring van weefsel en dat zorgt voor pijn.
Bij de één ontstaat pijn in de nek of schouders, bij een ander in de handen en/of een andere plek – dat hangt af van de plaats van de beknelling.
Pijn kun je op een heel andere plek voelen dan waar de oorzaak zit, bijvoorbeeld een afknelling in je bovenarm kan klachten geven in je hand of vingers. Andersom gezegd: de oorzaak van pijn in je hand of vingers hoeft niet in je hand of vingers of het gebruik ervan te liggen.
Organisaties die zich bezighouden met pijn en pijnbestrijding
Deze organisaties houden zich bezig met pijn of pijnbestrijding:
Artikelen over dit onderwerp in het RSI-Magazine
In ons RSI-Magazine schrijven we ook over tips in het dagelijks leven. We hebben de artikelen voor je op een rij gezet.
- Een pijndagboek: Waarom zou je zoveel schrijven of typen als je toch al pijn hebt?, RSI-Magazine 2017-3, pagina 12-13
- Is pijn fijn …? Boekrecensie van Pijn & het Brein: De rol van de hersenen bij “onverklaarde” chronische klachten, RSI-Magazine 2017-1, pagina 10
- Aandacht voor 2,2 miljoen Nederlanders met chronische pijn, RSI-Magazine 2016-3, pagina 7
- Laat je hersen kraken: Omgaan met pijn en energie, RSI-Magazine 2014-2, pagina 13
- Digitale pijn, RSI-Magazine 2014-2, pagina 17