Inhoud
Overige hulpmiddelen
Op deze pagina geven we voorbeelden van hulpmiddelen in verschillende categorieën, van trainingsapparaten en spalken tot hoofdkussens. Klik op de knoppen om voorbeelden te zien.
Een goede conditie kan helpen als je RSI-klachten hebt en dat kun je trainen op de sportschool, maar ook thuis op speciaal daarvoor ontworpen apparaten. Pas wel op voor overbelasting: spierpijn na oefeningen is normaal, maar het moet geen dagen tot weken duren en je moet er niet slechter door worden.
Met kleine oefenapparaten kun je bijvoorbeeld handspieren trainen.
Met een spalk, ook wel brace genoemd, of orthese fixeer je een gewricht. Een spalk of orthese kan pijn verzachten of meer letsel voorkomen. Ze zorgen ervoor dat je het gewricht minimaal kunt bewegen, zodat het rust krijgt.
Draag niet dag en nacht spalken of orthesen
Het is niet goed om dag en nacht spalken of orthesen te dragen, want dan gebruik je je spieren helemaal niet meer en worden ze stijf.
Spalken
Spalken zijn er in soorten en maten, van zacht materiaal of hard en van goedkoop tot duur. Grote drogisterijketens verkopen confectiespalken voor veel kwalen, maar die passen niet altijd goed. Ze zijn meestal van zacht materiaal en geven niet heel veel steun.
Ben je onder behandeling bij een therapeut, dan kunnen ze je daar advies geven over welke soort spalk geschikt is voor jou en vaak kun je die ook via hun praktijk kopen. Wel iets duurder, maar dan weet je ook zeker dat het een goed product is, al kan op den duur blijken dat het jou niet goed helpt.
Orthesen
Wat is een orthese?
Een orthese zit om een deel van je lichaam om het te corrigeren of ondersteunen. Een orthese draag je uitwendig – een beugel en steunzolen zijn bijvoorbeeld orthesen en halskragen, spalken en braces vallen er ook onder. Een hulpmiddel dat een ledemaat of lichaamsdeel vervangt heet prothese.
Op maat of confectie
Orthesen kunnen worden aangemeten, maar er zijn ook confectiemodellen die een stuk voordeliger zijn. Als het confectiemodel voldoet dan is dat prima.
Materiaal orthese
Leer
Ortheses kunnen worden gemaakt van leer, met plastic of metalen onderdelen voor de sluitingen. Je kunt ze niet goed schoonmaken en daarom draag je er vaak een soort sokje onder dat je wel kunt wassen of vervangen, bijvoorbeeld Tubigrip, te koop bij apotheken en drogisterijen. Je knipt er zelf een gat in voor je duim.
Kunststof
Er zijn ook plastic ortheses. Je handen kunnen er erg zweterig van worden, omdat het vocht niet weg kan en ook dan draag je er vaak sokjes onder die het zweet absorberen. Plastic ortheses kun je gemakkelijk schoonmaken (even onder de kraan afsoppen), maar ze zijn kwetsbaar op smalle gedeelten, zoals tussen duim en wijsvinger.
Tip
Kies bij het maken van de ortheses voor gemakkelijke sluitingen. Meestal is dat een strook klittenband die door een metalen ring moet worden gestoken en aangetrokken voor je hem vastzet. Let er dan op dat de ring groot genoeg en rond is en goed rolt – dus niet stroef is.
Wat heb je aan een orthese bij RSI-klachten?
Bij RSI-klachten kun je bijvoorbeeld op de fiets een arm-handorthese dragen als je wel eens door je polsen zakt. De spalk voorkomt het doorzakken, zodat je niet met je gezicht op het stuur terechtkomt. De orthese voorkomt ook dat je dingen laat vallen, zoals bij het boodschappen doen.
Hoe krijg je een orthese?
Je specialist (een orthopedisch chirurg, neuroloog, revalidatiearts of reumatoloog) kan een orthese voorschrijven. Bij sommige verzekeraars kun je daarna zelf een orthese laten aanmeten bij een bedrijf waarmee zij een contract hebben afgesloten, maar soms moet je het van tevoren aanvragen.
Het bedrijf dat je orthese maakt kan de aanvraag bij je verzekeraar verzorgen, maar daarvoor moet je wel het schriftelijke advies van je specialist hebben.
Vergoeding
De orthese wordt vergoed vanuit de basisverzekering en valt onder je eigen risico. Soms is er een maximum vergoeding. Kijk altijd in de polisvoorwaarden van je zorgverzekering welke voorwaarden zij stellen en hoeveel zij vergoeden.
De meeste zorgverzekeraars vergoeden een orthese alleen bij een ernstige aandoening waarbij je het hulpmiddel permanent moet gebruiken. Een orthese voor alleen sport zal niet worden vergoed.
Hoe wordt een orthese gemaakt?
Een orthese wordt op maat gemaakt voor jou. Je maten worden opgenomen of er worden bijvoorbeeld gipsafdrukken van je armen/handen gemaakt. Daarna gaat een medisch-orthopedisch instrumentmaker je orthese maken. Na enige tijd moet je komen passen en dan worden de orthesen afgewerkt. Het hele proces duurt een aantal weken tot maanden.
Nachtrust
Goede nachtrust is belangrijk. In je slaap herstelt je lichaam zich en bouw je weer energie op voor de volgende dag. Veel mensen met RSI-klachten hebben ook slaapproblemen, door pijn of andere problemen. Een orthopedisch hoofdkussen dat je nek en hals goed ondersteunt kan helpen.
Lees ook onze tips in het artikel Verhaaltje voor het slapengaan in ons RSI-Magazine 2016-1, op pagina 27.
Schrijfhulpen
Met een gewone pen schrijven kan pijnlijk zijn. Veel RSI´ers vinden een pen met een dikker handvat prettig om mee te schrijven. Je kunt dat zelf maken met losse penverdikkers die je om de pen of het potlood schuift, maar er zijn ook dikkere of speciale pennen te koop.
Vulpen
Schrijven met een vulpen is veel lichter, maar het heeft een nadeel: na verloop van tijd is de tekst vervaagd. Als je direct na het schrijven een kopie maakt, dan blijft je tekst leesbaar.
Papieronderlegger
Verschuift je papier bij het schrijven omdat je niet genoeg druk kunt uitoefenen? Gebruik een stroeve papieronderlegger, waarop je papier blijft liggen.
Leeshulpen
Een zwaar boek vasthouden op leeshoogte of langdurig in een slechte houding zitten om te lezen kan voor RSI-klachten zorgen. Zet je boek of tablet op een standaard of zitzak om in een prettige houding zonder klachten te lezen.
Alternatieven
Er zijn verschillende alternatieven voor gewone boeken.
E-reader
Een e-reader is niet zo zwaar, maar ook die moet je vasthouden. Je kunt hem wel op een standaard of zitzak zetten.
Luisterboeken
Denk eens aan ingesproken boeken van de blindenbibliotheek, ook wel luisterboeken genoemd. Daar heb je wel een speciaal afspeelappararaat (Daisyspeler) voor nodig, maar je kunt ze ook downloaden en dan beluisteren op je smartphone of tablet.
De collectie is zeer uitgebreid, met niet alleen boeken, maar ook tijdschriften, kranten en zelfs (op verzoek) studieboeken.
Daisyspeler
Voor blinden en slechtzienden wordt de Daisyspeler vergoed en soms ook voor andere beperkingen, maar bij RSI-klachten ligt dat moeilijk. De Daisyspeler heeft extra functies waarmee je door de tekst kunt navigeren. Je kunt het apparaat aanvragen bij je zorgverzekeraar, maar ook zelf kopen.
Voordelen
- Je hoeft geen zwaar boek vast te houden.
- Je zit of ligt in een comfortabele houding.
- Een luisterboek is zeer ontspannend, zeker als degene die het voorleest dat op een leuke manier doet.
- Door het ontspannende effect kun je erbij in slaap vallen. Geen probleem als je een Daisyspeler hebt, want je kunt door de pagina´s navigeren.
- Kun je niet slapen, ga dan naar je luisterboek luisteren met een kop- of oortelefoon, zodat anderen er niet wakker van worden. Je hoeft je bed niet uit of een lampje aan te doen.
Nadelen
- Je ziet niet hoe het boek eruit ziet, je kunt het niet voelen. De flapteksten worden wel ingesproken – die mis je niet. Je kunt in de bibliotheek het boek opzoeken en het daar bekijken.
Meer informatie: Daisy speler, Passend lezen en Visio.
Tip voor loodzware studieboeken
Heb je een loodzwaar studieboek dat je bijna niet kunt vasthouden om te lezen of heb je geen zin om het mee te sjouwen naar school?
Laat in een drukkerij de rug eraf snijden en doe de losse bladen in een ordner. Je haalt de hoofdstukken die je nodig hebt eruit om te lezen of mee naar school te nemen. Doe dit alleen als het boek jouw eigendom is en blijft.