Inhoud
Studeren met RSI-klachten
RSI-klachten ontstaan vooral door repeterende bewegingen en een langdurige statische houding. Dat is precies wat studenten vaak doen: lang achter elkaar, in een niet ergonomische houding, zonder pauzes en onder hoge werkdruk met een computer werken. Als je je lichaam daarmee blijft overbelasten, dan gaat de pijn op den duur niet meer weg.
Gezond studeren
In november 2017 vond de thema-avond Gezond studeren in het digitale tijdperk (zie uitklapmenu Themadagen en lotgenotencontact) plaats. Jip Driehuizen (fysiotherapeut) en Piet van Loon (orthopedisch chirurg) legden uit hoe studenten hun ‘hardware’, ofwel hun botten en hun ‘software’, ofwel spieren en geest, beter kunnen beschermen. Je kunt de filmpjes van Jip Driehuizen en Piet van Loon online bekijken.
Studenten met een functiebeperking
In de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte staat dat onderwijsinstellingen moeten zorgen voor speciale voorzieningen voor studenten met een beperking. Gebouwen moeten bijvoorbeeld rolstoeltoegankelijk zijn en wie moeite heeft met het maken van een tentamen moet extra tijd krijgen.
Voor instellingen voor hoger onderwijs gelden drie voorwaarden: de aanpassing moet een belemmering wegnemen en moet noodzakelijk zijn, maar mag niet te duur zijn of teveel inspanning kosten.
De Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) controleert of aan de wettelijke bepalingen over accreditatie (onderdeel van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek) wordt voldaan.
Financieel slim studeren met een beperking
Studenten die een chronische ziekte of andere aandoening hebben kunnen recht hebben op extra financiële voorzieningen. Waar kun je voorzieningen, je studielening en studietoeslag regelen? Het staat in de brochure Financieel slim studeren met een beperking van Studeermeteenplan van de Rijksoverheid.
Voorlichting en begeleiding onder de maat
Studenten met een functiebeperking ondervinden belemmeringen tijdens hun studie. Ze krijgen onvoldoende informatie en te weinig begeleiding.
Meer informatie
Meer informatie vind je op de website van de Nationale Onderwijsgids.
Individuele studietoeslag
Voor wie door een psychische of lichamelijke beperking niet kan bijverdienen is er individuele studietoeslag. Deze toeslag kun je aanvragen bij de gemeente. De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) en CNV Jongeren zien dat er geen goede voorlichting over studietoeslagen wordt gegeven en dat de hoogte van de uitkering enorm verschilt per gemeente.
Beide organisaties maken zich sterk om de voorlichting te verbeteren en voor een minimumbedrag aan toeslag van € 282,- per maand, in welke gemeente je ook woont.
Meer informatie over deze actie vind je op de website Studietoeslagen en op de webpagina van Radar.
Eigen bijdrage zorg
Over studiefinanciering en studietoeslag mag geen eigen bijdrage worden berekend. Tot je 18 jaar bent val je onder de Jeugdwet en heb je daar niet mee te maken, maar zodra je 18 wordt ben je bijdrageplichtig als je zorg via de Wet maatschappelijke ondersteuning of de Wet langdurige zorg ontvangt.
Lees hoe dat zit in het rapport van Ieder(in).
Aanvechten
Krijg je toch een brief van het CAK waarin zij vaststellen dat je een eigen bijdrage moet betalen over studiefinanciering of studietoeslag, vecht dat dan aan.
Alternatief: Open Universiteit
Studeren aan een universiteit kan ook online bij de Open Universiteit. Je kunt daar studeren in deeltijd, voor de volgende soorten opleidingen:
• Bachelor
• Master
• Schakelprogramma
• Cursus
• Professional Program
• Korte studie
Meer informatie
Meer informatie vind je op de website van de Open Universiteit.
UWV
Als je door scholing meer kans maakt op een baan dan krijg je daar misschien een vergoeding voor. Dat geldt ook voor re-integratie. Op de website van het UWV staat informatie over vergoedingen en korting op collegegeld als je studeert aan de open universiteit.
Informatie over beroepen en beroepsgroepen
Musici
Klachten aan het houding- en bewegingsapparaat komen bij muziekstudenten veel voor. Dat heet playing-related musculoskeletal disorders (PRMD) en dat is onderzocht op 8 conservatoria in Nederland. Het gaat dan om pijn, ongemak, beperkingen, kwaliteit van leven en de hoeveelheid lichaamsbeweging.
Spelers van snaarinstrumenten hebben meer klachten aan het houding- en bewegingsapparaat dan die van andere instrumenten, maar de risicofactoren voor klachten bij musici zijn nog niet voldoende onderzocht.
Het rapport Musculoskeletal complaints in musicians: epidemiology, phenomenology, and prevention, Promotie universiteit Maastrich, V.A.E. Baadjou kun je downloaden.
Lichaamsbeweging
Ook is onderzocht of de hoeveelheid lichaamsbeweging te maken heeft met de klachten. De meeste studenten bewegen genoeg en er was geen relatie tussen de hoeveelheid beweging en de klachten. De oorzaak van de klachten kan ook liggen aan de soort beweging en niet aan de hoeveelheid. Er is geen verband aangetoond.
Psychosociale factoren
Podiumangst en arbeidsgerelateerde stress hebben invloed op het ontstaan van klachten en als je al eerder klachten hebt gehad heb je meer kans op de terugkeer daarvan.
Houding
Een slechte houding kan klachten veroorzaken.
Methode Samama
Ans Samama-Polak is oefentherapeute Mensendieck in Den Haag en bedacht een methode voor de behandeling van musici, waarbij het accent op houding ligt. Het artikel Therapeute pleit voor aap-achtig staan (Trouw) gaat over haar methode.
Expertisecentrum Pijn en Revalidatie Adelante/UM
Vera Baadjou van het Expertisecentrum Pijn en Revalidatie Adelante/UM heeft onderzoek gedaan naar klachten aan het houding- en bewegingsapparaat bij musici. Meer over het onderzoek lees je op hun webpagina Muziek en revalidatie. In het Revalidatiemagazine staat het artikel Revalidatie voor muzikanten met pijn over onderzoek van Vera Baadjou.
Wat moet je doen om van je klachten af te komen?
Heel simpel: stop de voortdurende overbelasting. Je kunt al veel bereiken door op je houding te letten, je werkplek ergonomisch in te richten en veel, heel veel pauzes te nemen. Maar je zult ook je leefstijl moeten aanpassen. Hoe doe je dat? Lees de tips hieronder.
Let op de 5 W´s
De vijf W´s:
- Werktaken : wissel taken af
- Werktijden : neem veel kleine en regelmatig een grote pauze
- Werkdruk : stel prioriteiten
- Werkplek : zorg voor een ergonomische werkplek
- Werkhouding : let op je houding
Leer plannen
Strak schema
Leer goed te plannen: maak een werkschema en houd je daaraan. Vergeet niet regelmatig pauzes en tijd voor uitjes in te plannen.
Verdeel de werkzaamheden
Verdeel je werkzaamheden en plan niet te veel op één dag. Lees het ervaringsverhaal van een student met RSI-klachten die door een gestructureerde planning het hoogste cijfer van de klas haalde. Dat vereist discipline, maar het kan!
Meld klachten
Ga zo snel mogelijk naar je huisarts om een diagnose te krijgen. Hoe je arts dat moet doen staat beschreven in richtlijnen en het Zorgpad diagnostiek. Er staat ook in hoe je arts je moet begeleiden en wanneer hij je moet doorsturen voor meer onderzoek of een behandeling.
Lees waar je op moet letten bij het stellen van de juiste diagnose op onze webpagina Over de diagnose.
Ga naar de studentenarts
Laat je klachten zo snel mogelijk vastleggen bij je studentenarts. Daarmee kun je later bewijzen wanneer het is begonnen. Als je studievertraging oploopt dan kun je, samen met je studieadviseur, een jaar extra studiefinanciering aanvragen. Dat kun je al doen aan het begin van je studie.
Vertel iedereen dat je RSI-klachten hebt
Vertel iedereen – medestudenten, docenten en je studieadviseur – dat je RSI-klachten hebt. Dat levert meer begrip op als je een deadline niet haalt. Als je je verslagen iets later mag inleveren, dan heb je minder stress. Geef aan wat voor jou moeilijk of pijnlijk is, want dat kan een ander niet inschatten. Leer dat goed aangeven en vraag hulp.
Gebruik de spraakopnamefunctie
Spraakopname
Wil je aantekeningen maken tijdens een college, maar is schrijven of typen lastig? Je kunt het college ook opnemen met de spraakopnamefunctie van je mobiele telefoon of mp3-speler. Vraag wel van tevoren of iemand er bezwaar tegen heeft. Je kopieert het bestand van de opname op je computer en daarna kun je het in gedeelten uitwerken.
Schrijven
Wil je toch schrijven, doe dat dan met een vulpen. Dat schrijft lichter, maar de tekst zal wel – onder invloed van licht – op den duur vervagen. Dat kun je oplossen door een kopie te maken. Of misschien mag je van anderen aantekeningen kopiëren.
Spraakherkenningssoftware
Er bestaat software die door jou gesproken tekst omzet in getypte tekst op je pc of laptop en waarmee je de muis kunt bedienen met je stem. Lees er meer over op onze pagina Spraakherkenning.
Liever geen laptop in de collegezaal
Wist je dat het niet goed is voor je cijfers om je laptop te gebruiken in de collegezaal? Een laptop leidt je af, maar als je zelf notities maakt oefen je in samenvatten en iets in je eigen woorden opschrijven. Zo neem je de lesstof meteen beter op in je geheugen.
Bekijk het fragment uit Nieuwsuur van 26 september 2017. Het begint bij circa 20:28 u.
Studie onderbreken of stoppen?
Je klachten kunnen zo ernstig zijn dat je je studie moet onderbreken, of zelfs stoppen. Een RSI-coach kan je begeleiden, bijvoorbeeld bij het zoeken naar een andere studie. Overleg dit ook altijd met je studieadviseur.
Blijf bewegen
Blijf bewegen zonder grote inspanning. Je kunt daarbij denken aan wandelen, zwemmen, Tai Chi, QiGong, een massage of saunabezoek. Zo houd je je spierstelsel in goede conditie en kunnen afvalstoffen worden afgevoerd. Kijk op onze webpagina over Ontspannen en bewegen voor tips.
Behandelingen
Er zijn heel veel soorten behandelingen of therapieën, waarvan een overzicht en informatie op onze website staan. Fysiotherapie en oefentherapie Mensendieck of Cesar zijn bewezen effectief in de behandeling van RSI-klachten.
Schakel hulp in
Psychologische hulp
Aarzel niet om psychologische hulp in te schakelen als je depressieve gevoelens krijgt. Een psycholoog kan je helpen met je klachten te leren omgaan en de omstandigheden te accepteren.
RSI-coach
Je kunt je ook laten begeleiden door een RSI-coach. Deze coaches hebben zelf RSI-klachten (gehad) en weten tegen welke problemen je aanloopt en ze kunnen je leren hoe je daarmee omgaat. Meer informatie over de coaches vind je in hun flyer.
Meer eerste hulp bij RSI
Meer tips vind je op onze webpagina Doen en laten. Je vind op onze website ook informatie over hulpmiddelen, tips voor het dagelijks leven en nog veel meer. Op de website van Allofme vind je veel informatie over jonge mensen met een chronische aandoening. Of haal inspiratie uit Pain2Power van Inge Dekker: jong en chronisch ziek vanaf haar 15e jaar.
Clemens Conrad
De Duitse Clemens Conrad heeft een boek geschreven over zijn zoektocht naar erkenning en een diagnose van zijn klachten. Hij heeft leren leven met zijn RSI-klachten en wil nu anderen helpen met zijn boek, waarvan ook een Engelse vertaling is verschenen. In ons RSI-magazine 2016-4, pagina 20-21, staat een recensie over zijn boek.
Zijn website heeft een Duitse en een Engelse versie.
IWH
Het Canadese Institute for Work and Health heeft een uitgebreide (Engelstalige) webcursus voor beeldschermwerkers gemaakt. In verschillende stappen leer je alles over klachten, werkhouding en pauzes, de inrichting van je werkplek en licht en lichtinval. Kortom, hoe je het jezelf zo comfortabel mogelijk maakt, met zo weinig mogelijk risico op klachten.
Artikelen over dit onderwerp in het RSI-Magazine
In ons RSI-Magazine schrijven we ook over studenten en studie. We hebben de artikelen voor je op een rij gezet.
- Gezond studeren in het digitale tijdperk, RSI-Magazine 2018-1, pagina 6
- Student in Zuid-Afrika, RSI-Magazine 2017-2, pagina 11
- Ik weiger op te geven: Interview met ons jongste lid. ‘Ik ben wat gemakkelijker geworden in het (niet) doen van dingen, het ‘moeten’ is wat minder’ (ict), RSI-Magazine 2017-1, pagina 20-21